Phát hành và đánh giá Watchmen

Mặt cười (smiley) là hình ảnh được lặp lại nhiều lần trong loạt truyện.

Sau khi tập đầu tiên của Watchmen ra đời, tác phẩm của Moore và Gibbons đã khiến các đồng nghiệp của họ phải kinh ngạc. Gibbons nhớ lại trường hợp của Howard Chaykin, một người vốn không bao giờ dễ dàng đưa ra lời khen, đã tới gặp ông và nói: "Dave, những điều ông đã làm với Watchmen thật tuyệt vời" ("Dave what you've done on Watchmen is fuckin' A").[56] Năm 1986, Moore phát biểu rằng hãng DC đã ủng hộ các tác giả từ đầu tới cuối kể cả với những sự vượt quá giới hạn về mặt hình ảnh.[3] Để quảng cáo cho loạt truyện, DC Comics cho phát hành các bộ thẻ có hình nhân vật và hình vẽ trong Watchmen, 10.000 bộ 4 huy hiệu bao gồm cả một phiên bản của huy hiệu mặt cười dính máu trên áo The Comedian trước khi ông bị giết cũng được phát hành và bán hết.[19] Sau khi toàn bộ 12 tập Watchmen được xuất bản, hãng trò chơi điện tử Mayfair Games, với sự giám sát của Moore, cũng cho ra đời Watchmen, một trò chơi thuộc loạt DC Heroes Role -playing Game, trò chơi này còn cung cấp thêm cho người chơi những chi tiết phụ về thế giới Watchmen xảy ra năm 1966.[57]

Watchmen được xuất bản dưới dạng các tập đơn trong thời gian 1986-1987. Là một thành công về thương mại, Watchmen đã giúp DC Comics vượt qua đối thủ Marvel Comics trong một thời gian ngắn trên thị trường truyện tranh.[42] Trong thời gian này, lịch xuất bản Watchmen đôi khi bị trì hoãn, một lần vì theo dự định của Len Wein thì phải có 6 tập hoàn thiện để đảm bảo kế hoạch xuất bản trong khi thực tế chỉ có 3 tập được các tác giả hoàn thành, những lần khác vì Moore, Gibbons và Higgins cần nhiều thời gian hơn dự định để hoàn thiện một tập.[17] Sau khi loạt truyện kết thúc, các tập Watchmen lẻ đã được tập hợp lại và bán dưới dạng trade paperback. Cùng với loạt Batman: The Dark Knight Returns (1986) của Frank Miller, Watchmen được tiếp thị dưới dạng tiểu thuyết có minh họa (graphic novel), tên gọi cho phép DC và các nhà xuất bản khác bán các tuyển tập truyện tranh tương tự nhau dưới dạng gần với tiểu thuyết thay vì truyện tranh.[58] Do tính phổ biến của những tác phẩm như Watchmen, các nhà sách và thư viện công cộng bắt đầu dành ra những giá sách riêng cho thể loại tuyển tập truyện tranh này. Về sau, các truyện tranh mới được đặt hàng dựa trên cơ sở tái bản chúng dưới dạng tuyển tập cho các thị trường này.[59] Năm 1987, hãng Graphitti Design cho xuất bản hạn chế một phiên bản bìa cứng Watchmen với 48 trang đi kèm bao gồm các ý tưởng gốc và phác họa ý tưởng tác phẩm. Năm 2005, DC Comics cho ra mắt độc giả Absolute Watchmen, phiên bản bìa cứng vượt cỡ của loạt truyện với khổ Absolute Edition. Tập hợp dưới sự giám sát của Dave Gibbons, Absolute Watchmen bao gồm cả các phần do Graphitti xuất bản cũng như được John Higgins khôi phục và vẽ màu lại.[60] Năm 2008, hãng Warner Bros. Entertainment cho xuất bản Watchmen: Motion Comics, một loạt hoạt hình kể chuyện (narrated animation) với minh họa là hình ảnh truyện tranh gốc và phần lời dẫn chuyện. Tập một của loạt hoạt hình ra mắt độc giả vào mùa Hè năm 2008 tại các cửa hàng số như iTunes Store.[61] Tháng 12 năm 2008, hãng DC tái bản tập 1 Watchmen với giá bìa gốc năm 1986 1,5 USD.[62]

Watchmen được giới phê bình đánh giá cao kể cả bên trong và bên ngoài ngành công nghiệp truyện tranh Mỹ. Tạp chí Time đánh giá đây là tác phẩm xuất sắc nhất của trào lưu truyện tranh mới xuất bản thời gian đó và rằng Watchmen là một "kỳ công tuyệt vời của trí tưởng tượng, khoa học viễn tưởng, châm biếm chính trị, vừa gợi lên quá khứ của truyện tranh vừa dũng cảm tái dựng lại thể loại tiểu thuyết có minh họa dưới dạng truyện bí ẩn mang tính phản xã hội không tưởng".[63] Năm 1988, Watchmen được trao Giải Hugo hạng mục Các thể loại khác (Other Forms).[64] Kể từ khi phát hành, Watchmen thường xuyên được đánh giá là tác phẩm mang tính mở đường cho thể loại truyện tranh mới. Trong Art of the Comic Book: An Aesthetic History, Robert Harvey cho rằng với Watchmen, Moore và Gibbons đã lần đầu tiên chứng tỏ khả năng của truyện tranh trong việc miêu tả những cốt truyện phức tạp chỉ có thể sáng tạo riêng cho loại hình truyền thông này.[65] Năm 1999, tờ The Comics Journal xếp Watchmen ở vị trí thứ 91 trong danh sách 100 truyện tranh tiếng Anh của thế kỷ 20 (Top 100 English-Language Comics of the 20th Century).[66] Watchmen là truyện tranh duy nhất có mặt trong danh sách "All-TIME 100 Greatest Novels" (100 tiểu thuyết vĩ đại nhất mọi thời của TIME) do tạp chí Time đưa ra năm 2005.[67] Trong bài giới thiệu đi kèm danh sách, nhà phê bình của tờ Time Lev Grossman đã mô tả truyện tranh này như là một tác phẩm thót tim và cảm động, một bước ngoặt trong quá trình phát triển của một thể loại có tuổi đời còn trẻ.[68] Năm 2008, tạp chí Entertainment Weekly xếp Watchmen ở vị trí thứ 13 trong danh sách 50 tiểu thuyết xuất sắc nhất xuất bản trong 25 năm gần đây với lời bình Watchmen là "tác phẩm về siêu anh hùng xuất sắc nhất từng ra mắt độc giả và là bằng chứng cho thấy thể loại truyện tranh cũng có thể cung cấp những cốt truyện cảm động và thông minhg xứng đáng được gắn mác "văn học"."[69] Năm 2009, Lydia Millet trên tờ The Wall Street Journal đánh giá rằng Watchmen hoàn toàn xứng đáng với lời ca ngợi đó và rằng những trang vẽ của truyện hoàn toàn xứng đáng với tính phổ biến của nó, thậm chí là với tư cách một truyện kể văn học có minh họa, nó hoàn toàn có thể tranh đua về mặt nghệ thuật với những tuyệt tác như 'Acme Novelty Library' của Chris Ware hoặc gần nhứ bất cứ phần nào từ tác phẩm dí dỏm và tuyệt vời của Edward Gorey.[70]

Năm 1985, theo lời của Moore thì nếu loạt truyện Watchmen thành công, ông cùng Gibbons có thể sẽ sáng tác thêm một loạt 12 tập truyện tranh Minutemen đề cập đến thời gian trước khi các sự kiện chính của Watchmen diễn ra mà cụ thể là thập niên 1940 với nhân vật chính là nhóm siêu anh hùng đã từng xuất hiện trong Watchmen.[12] Steve Whitaker trong tạp chí truyện tranh của người hâm mộ Anh Fantasy Advertiser đã đùa rằng một loạt truyện như vậy nếu ra đời sẽ đương nhiên xoay quanh các mối quan hệ đồng tính luyến ái và sự lập dị về trang phục của họ trong bối cảnh những năm 1940.[71] DC Comics đã tạo cơ hội cho hai tác giả sáng tác các loạt truyện prequel tương tự với tựa đề dạng Rorschach's Journal (Nhật ký của Rorschach) hoặc The Comedian's Vietnam War Diary (Nhật ký chiến tranh Việt Nam của The Comedian), nhà xuất bản cũng để ngỏ cơ hội cho các tác giả khác sử dụng thế giới của Watchmen để sáng tác.[72] Đề tài về trải nghiệm của The Comedian trong Chiến tranh Việt Nam được ưu tiên vì The 'Nam (Chiến tranh Việt Nam) là đề tài phổ biến thời gian này của văn hóa Mỹ, ngoài ra theo Gibbons thì còn có các gợi ý về những câu chuyện liên quan tới cặp siêu anh hùng Nite Owl và Rorschach (theo kiểu của Randall and Hopkirk (Deceased)).[72] Gibbons quan tâm hơn tới đề tài về Minutemen vì theo ông nó cũng là một cách tưởng nhớ tới sự giản đơn và bản chất không phức tạp của các truyện tranh thời kì hoàng kim cộng thêm những chi tiết kịch tính với những cốt truyện có thể đã rõ kết cục nhưng người đọc vẫn thấy hấp dẫn bởi cách tác giả dẫn dắt họ tới kết cục đó.[20] Cuối cùng thì không tác giả nào cảm thấy những đề tài này có thể đi tới nơi tới chốn, đặc biệt là Moore đã dứt khoát rằng DC không được tiếp tục cho những người khác sáng tác tiếp loạt truyện.[72]

Bất đồng về quyền sở hữu cốt truyện cuối cùng đã khiến Alan Moore cắt đứt quan hệ với DC Comics.[73] Cả Moore và Gibbons đều nói rằng DC đã trả một khoản tiền đáng kể để được giữ bản quyền tác phẩm với điều kiện thu hồi là nếu như DC không còn nguyện vọng xuất bản tiếp loạt truyện thì một năm sau đó quyền sở hữu sẽ quay trở lại với các tác giả.[3] Sau đó Moore cảm thấy điều khoản thu hồi trong hợp đồng là vô nghĩa vì DC không hề có ý định chấm dứt xuất bản hai loạt truyện ăn khách này. Trong bài phỏng vấn trên tờ The New York Times năm 2006, nhà văn đã phát biểu: "Tôi nói, 'Được thôi',' [...] 'Các ông đã lừa bịp tôi thành công thì tôi sẽ không bao giờ làm việc cho các ông nữa'".[73] Năm 2000, Moore công khai xa lánh kế hoạch của DC kỉ niệm 15 năm ngày ra đời phiên bản bìa cứng của Watchmen và loạt búp bê (action figure) từ DC Direct, ông cho rằng hãng DC chỉ thuần túy kỉ niệm 15 năm ngày họ giành được Watchmen từ tay ông và Dave Gibbons.[74]. Dù các búp bê mẫu đã được DC cho ra mắt công chúng tại hội chợ Comic-Con International năm 2000 nhưng việc sản xuất hàng loạt sản phẩm này đã bị hủy bỏ..[75] Trong khi hãng DC Comics vẫn muốn hàn gắn quan hệ giữa hai bên thì Moore vẫn cảm thấy rằng công ty đối xử không công bằng với mình trong việc xuất bản loạt tác phẩm America's Best Comics của ông (xuất bản dưới nhãn hiệu Wildstorm, được DC mua lại năm 1998 với lời hứa cho Moore là DC sẽ không can thiệp trực tiếp vào việc xuất bản).

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Watchmen http://www.avclub.com/content/node/22543 http://www.capnwacky.com/rj/watchmen/chapter1.html http://www.cinematical.com/2008/10/07/cinematical-... http://www.comicbookbin.com/Watchmen_Action_Figure... http://www.comicbookresources.com/?page=article&id... http://www.comicbookresources.com/news/newsitem.cg... http://www.comicsbulletin.com/features/12289382257... http://dccomics.com/dcu/comics/?cm=10728 http://www.empireonline.com/News/story.asp?nid=135... http://www.empireonline.com/news/story.asp?NID=220...